Zdzisław Michalski

Żeglarz, jachtowy kapitan żeglugi wielkiej /11.05.1965/, publicysta. Urodził się 22 czerwca 1929 r. w Warszawie, gdzie wraz z rodziną mieszkał w kamienicy przy ulicy Pięknej do wybuchu II wojny światowej w 1939 r. W czasie wojny Michalscy znaleźli schronienie u krewnych w Drwalewie k. Warszawy, po wojnie przeprowadzili się do Szczecina. 

Z. Michalski ukończył Gimnazjum i Liceum ogólnokształcące nr 2, słynny wtedy „Pobożniak”. Jeszcze jako uczeń gimnazjalny zainteresował się żeglarstwem. Pierwszy rejs morski odbył w 1947 r. na jachcie „Orlik”, w następnym roku pływał na „Generale Zaruskim”. Wiedzę i doświadczenie zdobywał na kursach żeglarskich w Ustce, Gdyni, Mrzeżynie, Kruszwicy i w Jastarni, zdobywając kolejne stopnie żeglarskie i zostając instruktorem żeglarstwa. Pływanie stało się jego pasją.

Niestety, wada wzroku uniemożliwiła studia w Wyższej Szkole Morskiej. Rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Szczecinie /studiów tych nie ukończył/. Represjonowany i więziony w okresie stalinowskim, wyrokiem Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy został skazany na karę dwunastu lat więzienia z utratą praw publicznych i obywatelskich, oraz utratą mienia. Wyrok dotyczył skazania z przyczyn politycznych. Karę więzienia odbywał w Bydgoszczy i w Koronowie, w okresie od 21 lutego 1953 r. do 21 marca 1955 r.

W dniu 20 lipca 1953 r., w więzieniu w Bydgoszczy, zawarł małżeństwo z Marią Aliną Towiańską. Na wolność wyszedł w ramach amnestii związanej z „odwilżą”. W latach 1956–1966, kolejno pracował jako kierownik przygotowania produkcji w Stoczni Jachtowej w Szczecinie, w Przedsiębiorstwie Połowów Dalekomorskich i Usług Rybackich „Gryf” oraz w Polskim Rejestrze Statków.

W roku 1966 objął nadzór nad remontem kapitalnym szkunera „Zew Morza” i przez następne 12 lat pełnił funkcję etatowego kapitana szkunera. W latach 1973-1974 dowodził tym statkiem, w trwającym 388 dni rejsie dookoła świata, w czasie którego żeglarze przebyli ponad 34 tysiące mil morskich, odwiedzili 32 porty dwudziestu państw /jedna czwarta pobytu w morzu przypadła na dni sztormowe/. Rejs dookoła świata został wyróżniony nagrodą Rejs Roku 1974.
Transatlantycka wyprawa, związana z udziałem w Operacji Żagiel 1976, została wyróżniona nagrodą Rejs Roku 1976. Był to znaczący i pełen sukcesów okres w życiu Z. Michalskiego.

Identyfikował się ze szkunerem, którym dowodził i często nawiązywał do zbieżności inicjałów - ZM. Swoje plany życiowe związał ze szkunerem, który był stale obecny w jego licznych publikacjach i reportażach zamieszczanych w prasie krajowej i zagranicznej. Mimo swojej niezwykle silnej więzi ze szkunerem, sprowokowany okolicznościami, w roku 1978 zrezygnował z dowodzenia tą jednostką. Kapitanem „Zewu Morza” został na krótko Krzysztof Baranowski, następnie „Zew Morza” przeszedł pod dowództwo kolejnych kapitanów. Dnia 12 grudnia 1981 r. jacht zatonął na Morzu Śródziemnym /tonący jacht nie zabrał ze sobą nikogo, załoga ocalała/.

Trudno jest oddzielić losy Zdzisława Michalskiego od szkunera, którego był kapitanem przez 12 lat. Po utraceniu dowództwa „Zewu Morza”, Zdzisław Michalski pływał na kontraktach zagranicznych, na prywatnych żaglowcach „Sahib” i „Hasta Siempre”. Jednak do końca życia nie pogodził się z zatopieniem swego „Zewu Morza”. Zbierał materiały dotyczące żaglowca, z zamiarem opracowania monografii jednostki. Zmarł nagle 15 lutego 1986 r., w wieku lat 57 w Szczecinie. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie /kwatera 86A/9 grób nr 7/.